Aktywność fizyczna w ciąży – układ krążenia

Podczas ciąży, w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian. Między innymi w układzie krążenia. Ciało kobiety przystosowuje się do nowych warunków. Ciąża wpływa na układ krążenia oraz pracę serca kobiety na różne sposoby. Zmienia się również funkcjonowanie układu krążenia. Wszystko po to, aby wesprzeć kobiece ciało oraz sprostać potrzebom dziecka. Już od pierwszych tygodni ciąży, większość kobiet zaczyna odczuwać, że organizm się zmienia. Do symptomów ciąży należą m.in. nudności, ogromne zmęczenie, zawroty głowy, zaparcia, wzdęcia, częstomocz czy też zachcianki. W skutek uwalniania sygnałów hormonalnych, zainicjowane zostaje rozluźnienie oraz zmniejszanie reakcji włókien mięśniowych w naczyniach krwionośnych przyszłej mamy. W efekcie pojemność układu krążenia zwiększa się w zasadzie z dnia na dzień. W wyniku tych zmian, nagle w obiegu krwionośnym, znajduje się niewystarczająca ilość krwi, która pozwoliłaby na wypełnienie całego układu krążenia. Idzie za tym spadek ciśnienia. Zauważalne jest to zwłaszcza wtedy, gdy kobieta ciężarna wstaje. Aby poprawić sytuację, organizm ciężarnej kobiety, uwalnia hormony, które nakłaniają organizm do zmniejszenia wydalania soli i wody przez nerki. Gdy zostaje zatrzymany nadmiar wody i soli, to w układzie krążenia zwiększa się ilość osocza, co pozwala skorygować problem. W konsekwencji objętość krwi oraz pojemność wyrzutowa serca wzrastają o około 40%. Jest to jednak proces, który zajmuje czas. Zanim organizm poradzi sobie z nową sytuacją, ciężarna kobieta może odczuć, że jej układ krwionośny, nie jest wystarczająco napełniony. Do odczuć tych należą nudności, potliwość, bladość, zawroty głowy, nagłe zmęczenie. Objawy te mijają zazwyczaj do końca czwartego miesiąca ciąży. Wszystko to po to, aby układ naczyniowy kobiety stał się układem o dużej objętości, niskim oporze oraz wysokim przepływie. Jest to potrzebne do prawidłowego rozwoju dziecka. Pomimo tych zmian, ciśnienie kobiety pozostaje stosunkowo niskie. Przepływ krwi przez tkanki ciężarnej kobiety, wzrasta w obszarze naczyń zaopatrujących układ rozrodczy, nerki oraz skórę. Co daje nam taki układ? Zwiększenie przepływu krwi w skórze – podnosi jej temperaturę co poprawia zdolność do termoregulacji. W nerkach poprawia usuwanie odpadów metabolicznych. Jest to również związane z większym wydalaniem moczu. Zwiększenie przepływu krwi przez układ rozrodczy zapewnia rozwijającemu się dziecku odpowiednią ilość składników odżywczych oraz tlenu. Może być przyczyną uczucia dyskomfortu / przepełnienia w dolnej części jamy brzusznej.

Każdy organizm, nie tylko ciężarnej kobiety, przystosowuje się do ćwiczeń. Regularne, energiczne ćwiczenia zwiększają wielkość komór serca, objętość krwi oraz pojemność minutową serca. Poprzez zwiększenie potliwości poprawiają zdolność do rozpraszania ciepła. Gdy wykonujemy regularne ćwiczenia zmniejsza się wysokość tętna spoczynkowego, ciśnienia krwi a także reakcje termiczne na wysiłek fizyczny. Zatem zmiany wywołane przez regularne ćwiczenia, uzupełniają zmiany będące wynikiem ciąży. Gdy kobieta regularnie trzyma się swojego planu treningowego, to jej ilość czerwonych krwinek, osocza oraz całkowita objętość krwi są co najmniej 10-15 razy większe niż ciężarnych, które prowadzą siedzący tryb życia. Tak więc regularne ćwiczenia w trakcie ciąży, dają większą rezerwę wieńcową. Poprawia to zdolność radzenia sobie układu krążenia w trudnych sytuacjach, takich jak urazy czy krwotok, a także w trakcie pracy i ćwiczeń.

Gdy kobieta była aktywna fizycznie przed ciążą, to nie powinno być przesłanek do tego, aby musiała znacząco ograniczyć swoją dotychczasową aktywność lub całkowicie z niej zrezygnować. Jeśli kobieta nie była aktywna fizycznie przed ciążą, może wdrożyć odpowiednio dostosowaną do swoich możliwości, aktywność fizyczną w okresie ciąży. W trakcie ciąży należy monitorować i odpowiednio dobrać intensywność ćwiczeń dla każdej ciężarnej. Wskaźniki określające intensywność treningu, także trzeba odpowiednio dobrać. Określanie wysokości tętna treningowego dla ciężarnej nie należy do najbezpieczniejszych wskaźników i raczej nie należy się odwoływać do standardów w trakcie planowani treningu kobiety ciężarnej, ponieważ na tętno wpływa wiele czynników, m.in.: wiek, wysokość tętna spoczynkowego, poziom wytrenowania, rodzaj, intensywność oraz czas trwania ćwiczeń, czy też uwarunkowania genetyczne a nawet pora dnia czy nawodnienie. Aby pomiary tętna, cokolwiek nam mówiły, należałoby je stale monitorować w odniesieniu do ciąży danej kobiety. Dlatego zawsze pamiętaj o tym, aby zwrócić uwagę na swoje samopoczucie przed rozpoczęciem ćwiczeń / treningu, jak czułaś się w trakcie oraz po ćwiczeniach. Niech to będzie najlepszym wskaźnikiem dla Twojego zdrowia i bezpieczeństwa. Nie bądź względem siebie za bardzo wymagająca. Zawsze pamiętaj o bezpieczeństwie swoim i dziecka. Jeśli nie czujesz się najlepiej, to chwilowo odpuść ćwiczenia i wróć do nich, gdy będziesz czuła się lepiej. Pamiętaj również, że przed przystąpieniem do ćwiczeń należy wykluczyć potencjalne przeciwwskazania. Najlepiej zapytać o to lekarza prowadzącego ciążę. Jednak takiego, który obiektywnie patrzy na aktywność fizyczną kobiet w okresie ciąży i ma aktualną wiedzę w tym zakresie 😉 Przygotuj się również w wiedzę na temat rozpoczęcia aktywności fizycznej po porodzie. Od czego zacząć, jak zadbać o dno miednicy, jaka aktywność jest wskazana w trakcie połogu, czego unikać w pierwszych miesiącach po porodzie, w jaki sposób zająć niemowlę w trakcie wykonywania ćwiczeń, tak aby równocześnie wspierać rozwój dziecka?. W e-booku “Mama ćwiczy z niemowlakiem” znajdziesz odpowiedzi na te oraz inne zagadnienia. W e-booku znajdziesz również ponad 50 dokładnie opisanych i zobrazowanych ćwiczeń, które wykonasz z udziałem dziecka. E-book znajdziesz tutaj -> Produkty – Fizjoterapia Kobiet